06 Pseudo-archeologie en het (politieke) misbruik ervan (2) : de Bosnische Piramides
De Bosnische Piramides in Visoko: een hedendaagse controverse
“Periplous” of “reisverslag”
Een reeks over geschiedenis, archeologie, pseudo-archeologie, bronnenonderzoek, mythologie, social media, politieke propaganda, conspiracies en gewoonweg nog meer geschiedenis...
Meer informatie over de reeks 'Periplous' en overzicht van de teksten
Is iemand bekend met de Bosnische Piramides van Visoko? Op Youtube is ze sinds een tiental jaren een hit. Wanneer je regelmatig onderwerpen ivm geschiedenis van de oudheid opzoekt op Youtube verschijnen de piramides van Visoko zeker in je tijdlijn.
Hier een voorbeeldje:
Deze man hier weet ons direct te vertellen dat “het officiële narratief niet wil dat dit piramides zijn”. Want dat zou wel eens sneu kunnen uitvallen voor de Egyptenaren aangezien deze piramides ook groter zijn dan de Egyptische… “en de geschiedenisboeken zouden moeten herschreven worden”, “het narratief dat ons geleerd werd zou niet meer kloppen dan”. En daarom wordt het ontkend. Logisch toch?
Naar het schijnt is dat een ding, toch volgens complotdenkers, en wil men geschiedenisboeken niet herschrijven. Dat zou personen in belangrijke posities in de wereld van de archeologie van hun troon stoten en dat willen ze naar het schijnt vermijden… “De elite”, weet je wel, die mensen die zogezegd het narratief controleren… Terwijl geschiedkundigen en archeologen er net van dromen die ontdekking te maken die de geschiedenisboeken doet herschrijven… Dat zou je toch denken. Waarom ging Heinrich Schliemann anders in tegen het narratief dat Troje “maar een verhaaltje” was?
Over de Bosnische Piramides had ik reeds eerder iets geschreven, bij de bespreking van de “film” van Marijn Poels, The Primordial Code, bij de première ingeleid door Prof. Desmet die van “het officiële narratief mag niet geweten worden” zijn hobbelpaard gemaakt heeft tijdens de corona-pandemie, daarbij meesurfend op een golf van wantrouwen tegenover de staat die toen is beginnen aanzwellen en nog steeds niet gaan liggen is… Die link is niet toevallig zal straks blijken.
En inderdaad, die golf van wantrouwen is nog niet gaan liggen…
Claims
Het verhaal van de Bosnische piramides is zowel fascinerend als omstreden binnen de wereld van de archeologie. Fascinerend vanuit sociologisch standpunt, en omstreden voor archeologen. In 2005 beweerde Semir Osmanagić1, een Bosnisch-Amerikaanse ondernemer, dat hij in de buurt van Visoko2 de grootste piramides ter wereld had ontdekt. In de middeleeuwen was Visoko de hoofdstad van Bosnië. Op de omringende heuvels zijn forten gebouwd, soms zelfs op resten van oudere forten, bijvoorbeeld uit de Romeinse tijd. De heuvels zijn van het type flatiron3.
De bewering dat er in Bosnië, vlakbij Visoko, de grootste piramides ter wereld zijn gevonden, blijft één van de meer populaire onderwerpen in -vooral - de wereld van de pseudoarcheologie. Maar de effecten van dat verhaal deinen verder uit… Osmanagić, de man achter deze theorie, heeft met zijn uitspraken zowel veel interesse als kritiek gewekt. Laten we eerst eens kijken naar het narratief.
In oktober 2005 startte Osmanagić met zijn aanhangers een grootschalige mediacampagne om het idee te verspreiden dat de Visočica-heuvel en omliggende heuvels een oud piramidecomplex vormen.4 Hij suggereerde dat deze structuren mogelijk door de Illyriërs waren gebouwd, die volgens hem tussen 12.000 v.Chr. en 500 v.Chr. in het gebied leefden. Later beweerde hij dat de bouwwerken zelfs 34.000 jaar oud zijn.
Hij stelde dus dat deze structuren (die heuvels dus) veel ouder zijn dan de piramides in Egypte en dat ze gebouwd zijn door een onbekende, geavanceerde beschaving. Gedateerd aan de hand van wat organisch materiaal onder een verondersteld manmade steen, wat zonder context betekenisloos is. Eerste bedenking wanneer ik dat hoor: aangezien gesteenten en de bergen waarvan ze gemaakt zijn (want ander dateerbaar materiaal is daar niet), ontstonden voor de geboorte van de mensheid zijn ze natuurlijk ouder dan om het even welke cultuur…
Osmanagić stelt ook dat er een ondergronds tunnelsysteem rondom de heuvels ligt en beweert dat hij fossiele bladeren heeft gevonden die deze oude datum ondersteunen.
Daarnaast maakt hij grenswetenschappelijke claims over "staande golven" boven de heuvels, die sneller zouden reizen dan het licht en een "kosmisch internet" mogelijk maken voor intergalactische communicatie. Indien je daar meer info en beeldmateriaal over wil zien, verwijs ik naar het “filmpje” van Marijn Poels. Osmanagić gelooft ook in ancient astronauts en dat mensen genetisch gemanipuleerd zijn (door Annunaki, de befaamde shapeshifting lizard people die volgens de huidige complottheorieën stiekem “de elite” vormen en die in de Tuin van Eden de Adamiti genetisch omvormden tot mensslaven die voor hen goud moeten ontginnen, maar dat is iets voor een latere blogpost. De Elite, je weet wel, “ze” die achter alles zitten…)
Osmanagić heeft de grootste heuvels eigen namen gegeven, zoals de Piramide van de Zon en Piramide van de Maan - wat niet moet worden verward met gelijknamige structuren in Mexico - en de Piramide van de Draak. Ze zouden ook perfect gealigneerd zijn met een of andere groep sterren. Wanneer men in pseudoarcheologische middens 3 aardse structuren wil linken aan sterren kiest men meestal Orion.
Ok, wanneer je dit leest frons je normaal gezien sterk de wenkbrauwen. Maar in Bosnië is er iets raars aan de hand. Lokale autoriteiten steunen zijn opgravingen namelijk, en de locatie is inmiddels een toeristische trekpleister geworden, met bezoeken door schoolklassen die de heuvels als onderdeel van hun erfgoed beschouwen.
“Een groep kinderen en hun leraren op een schoolreisje juichten toen Osmanagich voorbij wandelde: De antropoloog heeft zich de afgelopen jaren ontpopt als een van de meest herkenbare figuren van Bosnië. De afgelopen jaren heeft hij een deel van zijn spaargeld gebruikt om een met afval gevuld moeras naast de tunnels te kopen en er “Park Ravne 2” van te maken, met een concertzaal, een bebost wandelpad en andere attracties. De snelle uitbreiding was al enorm populair gebleken.”5
Kritieken
Geologen hebben echter overtuigend en onweerlegbaar aangetoond dat de heuvels in Visoko ontstaan zijn door natuurlijke geologische processen. Ze wijzen op bijzondere geologische structuren zoals flatirons, die gevormd zijn door erosie van gesteentelagen. Deze structuren hebben vaak een piramideachtige vorm, maar zijn het resultaat van miljoenen jaren aan natuurlijke ontwikkeling.
Wanneer je naar de topografische kaart van de heuvel kijkt zie je dat die niet eens een piramide-vorm heeft:
Osmanagić stelt ”De heuvels (Visocica, Plješevica en Bu?ki) vormen een gelijkzijdige driehoek. "Elke zijde van de driehoek meet ongeveer 2.170m (met een foutmarge van minder dan 2%) en de binnenhoeken van de driehoek meten elk 60 graden.”6
Je krijgt nochtans geen piramidevorm met gelijke hoeken te zien. Bovendien hebben piramides normaal gezien ook 4 zijden in plaats van 3.
Er zijn ook geen duidelijke aanwijzingen gevonden dat mensen de stenen hebben bewerkt, zoals sporen van gereedschap of bewerkte oppervlakken. De zogenaamde 'blokken' die Osmanagić als bewijs aandraagt, zijn volgens geologen vaak gewoon afgebroken stukken steen.
Osmanagić wordt beschuldigd van het selectief presenteren van informatie (cherrypicking). Hij focust op de gegevens die zijn theorie ondersteunen en negeert of minimaliseert bewijs dat zijn claims tegenspreekt. Zijn werk verschijnt niet in wetenschappelijke tijdschriften en krijgt daardoor geen peer review. Dit betekent dat zijn conclusies niet door andere deskundigen worden gecontroleerd. Ok, toegegeven, dit zijn nogal formalistische eisen of kritieken, en het gebeurt wel vaker dat de wetenschappelijke wereld niet klaar is voor iets dat wel waarachtig is maar in eerste instantie moeilijk bewezen geraakt omdat de juiste inzichten ontbreken of methodes nog niet bestaan of omdat men er nog niet ideologisch voor open kan staan…
Maar het is dat niet alleen. Osmanagić geeft vaak geheel vreemde interpretaties aan de ontdekte objecten. Hij ziet bepaalde patronen in het gesteente als kunstmatige structuren of zelfs inscripties (runentekens7 bijvoorbeeld), terwijl geologen hier een natuurlijke verklaring voor hebben. Er is geen archeologische context die de aanwezigheid van een geavanceerde beschaving in het gebied ondersteunt, en zonder context kan men een (oudheidkundig) gegeven niet interpreteren. Er zijn geen nederzettingen, werkplaatsen of andere artefacten gevonden die verband houden met de vermeende piramides. Er zijn geen oude teksten of verhalen die wijzen op het bestaan van grote piramides in deze regio, of zelfs maar een mythe erover. Ook die bestaat niet. Er is geen enkel archeologisch bewijs voor het bestaan van een beschaving in de regio die in staat was om zulke grote bouwwerken te maken.
Osmanagić zegt dat er onder de piramides een groot netwerk van tunnels ligt. Hij beweert dat deze tunnels een bijzondere functie hadden en dat er hoge concentraties negatieve ionen zijn aangetroffen, wat volgens hem duidt op een energetische rol van de piramides. Ook zegt hij dat hij runentekens in de tunnels heeft gevonden. De Vikings zijn daar dus 33.000 jaar geleden geweest, jawel. Veel wetenschappers zijn er niet van overtuigd dat deze claims kloppen. De tunnels zouden ook gewoon natuurlijke grotten kunnen zijn die door Osmanagić zijn aangepast, vooral aangezien hij beweerde dat dit tunnels waren die ooit uitgegraven waren door dit oudere volk, maar dat die nadien ook weer gevuld werden door datzelfde volk (om het geheim te bewaren), waardoor hijzelf ze weer moest uitgraven om ze zichtbaar te maken. Waardoor het eigenlijk ook zou kunnen dat er eigenlijk nooit tunnels waren in de eerste plaats en hij ze zelf gegraven heeft. De metingen van de ionenconcentraties zijn omstreden en de interpretatie van de 'runentekens' is erg subjectief.
Het idee dat de piramides een energetische functie hebben, is niet wetenschappelijk bewezen. Er is geen hard bewijs voor het bestaan van zulke energievelden.
Zijn er redenen om de Piramidetheorie serieus te nemen?
Hoewel de meeste wetenschappers de beweringen van Osmanagić afwijzen, zien sommige mensen toch bepaalde dingen als bewijs. De heuvels lijken echt op piramides, wat voor sommigen genoeg is om in de theorie te geloven. Dit leunt dicht aan bij apofenia, de tendens om verbanden te zien tussen ongerelateerde zaken.8 De theorie heeft veel fans, vooral onder liefhebbers van alternatieve archeologie en mysterieuze oude beschavingen. Ondanks de visuele aantrekkingskracht en de populariteit van de theorie, is er momenteel geen wetenschappelijk bewijs dat de heuvels in Visoko door mensen zijn gemaakt.9 Na zijn bezoek aan de Visočica-heuvel voelde de Britse professor Anthony Harding, voorzitter van de Europese Vereniging van Archeologen, zich kennelijk zo overmand door ongeloof over wat hij daar zag dat hij besloot een brief te sturen naar The Times (gepubliceerd op 25 april 2006)10. In zijn brief maakte hij korte metten met de theorieën van Osmanagić, die hij zonder aarzeling "gek" en "absurd" noemde. Alsof de ideeën op zichzelf niet al verontrustend genoeg waren, uitte hij ook zijn zorgen over het feit dat de Bosnische overheid leek te slapen op het moment dat actie nodig was. Het rijke erfgoed van het land, zo schreef hij, werd blootgesteld aan "plundering" en "ongecontroleerde of ongeautoriseerde ontwikkelingen", terwijl de autoriteiten ondertussen op hun handen bleven zitten. Harding leek te suggereren dat het voornaamste dat gevaar liep in deze zaak, naast het archeologische erfgoed, het gezonde verstand was.
Een sociologische verklaring?
Socioloog Colin Woodward stelt dat het gegeven dat ook de overheid en de Bosnische bevolking hierin massaal meegaat misschien een reactie is op de vernieling en horror van de oorlog in Bosnië in de jaren ‘90 van vorige eeuw. Zodanig dat “dat Bosnische leiders, waaronder een premier en twee presidenten, en veel Bosnische nieuwsmedia de theorie hebben toegejuicht. Het lijkt een groot en ontvankelijk binnenlands publiek te vleien met het idee dat hun thuisland ooit de zetel was van een grote oude beschaving en het houdt een soort belofte in van een mooie economische toekomst. Omgekeerd, merkt Woodard op, zijn degenen in Bosnië die hebben geprobeerd het project te ontmaskeren als een nationalistische hoax “weggescholden en anti-Bosnisch genoemd”.11 Ziedaar de link met nationalisme, zoals eerder besproken in de vorige post.
Het is een overtuiging die overeenkomt met de bewering van wijlen de Servische pseudohistoricus Jovan Deretíć dat de Serviërs “het oudste Europese volk” zijn, dat het continent millennia lang heeft gedomineerd. Voor de Bosnische Serviërs maakt dit zelfbedrog echter deel uit van een grotere verandering van de werkelijkheid, een golf van grieven en ontkenning die het land nu uiteen dreigt te rijten.
Bovendien verdienen de Bosniërs goed aan het toerisme dat deze “piramides’ met zich meebrengt. Her claimen van een oudere oorsprong bevredigt het verlangen naar een grootse voorgeschiedenis. Want hoe ouder, hoe grootser je bent, niet. En als dan nog eens blijkt dat je in staat was tot grootse dingen, namelijk het bouwen van een piramide die nog groter is dan die “minderwaardige want kleinere Egyptische piramides”, dan zit je zeker goed qua nationale trots. Bovendien zou ze zelfs nog beter gealigneerd zijn met de poolster dan de Egyptische, slechts 1/300e van een graad tegenover de noordpool, in tegenstelling tot de Egyptische die van Giza 1/30e afwijkt. Geniaal, echt waar! En wanneer je je niet erkend voelt, gekwetst in je zelfwaarde, dan is een van de zelfbeschermings-strategieën die van de rol van de miskende. Wat nu ook duidelijk speelt: nergens ter wereld wil men erkennen dat Bosnië de alleroudste en grootste piramides heeft… arme mensen. Leugens en nationalisme: brothers in arms…
Galileo & friends
De Galileo Gambit. Populair in fringe-middens. Inderdaad, wanneer je “een waarheid” verteld word je als een heks op een brandstapel gezet.12 De Galileo Gambit is een retorische drogredenering waarbij gesteld wordt dat Galileo het bij het rechte eind had, maar toch gecensureerd werd, waaruit men "logisch" gesproken doch verkeerdelijk afleidt dat wie gecensureerd werd, wel gelijk moést hebben. Dat de auteur om zijn ideeën "gecensureerd wordt" (of eerder: geen platform geboden wordt, tenzij bij lieden die eerder te situeren zijn aan de extremere zijde van libertarisme, identitair rechts, conspiracy-fantasten en post-thruth-zwendelaars13), bewijst dus volgens deze drogredenering dat hij het wel bij het rechte eind had. Zie hiervoor ook deze eerdere post uit een andere reeks.
Ook Osmanagić is erg vertrouwd met de Galileo Gambit. Onze Youtuber in het filmpje hierboven draagt hem hiervoor duidelijk op handen en dikt het natuurlijk aan. Hij stelt dat sinds Osmanagić met deze “waarheid” naar buiten kwam, hij werd aangevallen. Hij was in Amerika een zeer gerespecteerde professor Archeologie (not, zie voetnoot 1) en werd zijn titel ontnomen (not) omdat hij out of the box ideeën vertelde (inderdaad, en dan nog zeer gekke dingen ook), dingen die de bewaarders van het officiële narratief natuurlijk niet konden toestaan (een geluk dat dit - buiten Bosnië dan - geen ôfficiële schoolse leerstof is over de nationale geschiedenis.)
Is Osmanagić een grifter14?
Helaas stopt het verhaal hier nog niet. Helaas. De piramides van Visoko zijn niet alleen een archeologische hoax. Wanneer Osmanagić de piramides '“ontdekte” maakte hij zichzelf ook president van de Fondacija arheoloski bosanska piramida sunca15 of Bosnian Pyramid of the Sun Foundation, waarlangs hij subsidies van de Bosnische staat ontvangt. Osmanagich zegt dat zijn stichting meer dan $1 miljoen heeft ontvangen, waaronder $220.000 van de Maleisische magnaat Vincent Tan; $240.000 van de stad Visoko; $40.000 van de federale overheid; en $350.000 uit Osmanagić’ eigen zak.16 Wat in se neer komt op witwassen… dat Omwille van een totale leugen dus, die enerzijds geld in het laatje brengt voor de lokale bevolking en hun tourist trap en nationale trots ondersteunt (jawel, je kan er eten op piramide-vormige borden)17, maar die anderzijds ook Osmanagić sterk financieel bevoordeelt voor het uitvoeren van een totaal delirante onderneming. Het is ironisch te zien dat hij de hele tijd zegt niet geloofd te worden, maar tegelijk blijkbaar voldoende geloofd wordt om dit allemaal te laten gebeuren. De kreet “ik wordt niet geloofd, ik word gecanceld” is meestal niet waarachtig, maar het biedt een goed underdog-narratief aan andere misnoegde mensen die sympathiseren met dit soort verhalen…
Gevolgen
Helaas blijft het dus niet beperkt tot Osmanagić zelf. De regering zelf is erin mee, en dat niet alleen, zo is er nog de beroemdste promotor van de piramides: tennis-ster Novak Djokovic, …
“… een etnische Serviër uit Belgrado - en zoeker naar “energiehubs” en “concentrische cirkels” - die de site het “paradijs op aarde” heeft genoemd. Djokovic, die in januari werd uitgesloten van de Australian Open omdat hij geen bewijs kon overleggen van vaccinatie tegen het coronavirus, bezocht de piramides voor het eerst begin 2020 en is inmiddels vier keer teruggekeerd. Tijdens een bezoek in september leidde Osmanagich Djokovic door water tot op borsthoogte in een gedeelte dat was afgesloten voor het publiek. “Je voelt die energie door je lichaam gaan en het is heel moeilijk in woorden uit te drukken,” vertelde Osmanagich. “Je bent als in de baarmoeder van je moeder. Je bent beschermd.””18
Geen wonder dus dat er heel wat antivaxxers zijn, veelal mensen die zich ook niet erkend weten in hun pseudowetenschappelijke ideeën over het corona-virus, die nu geloven in de energetische krachten van deze neppiramides. Omdat hun antivax-held erin gelooft gaan ze erin mee.
De kreet niet geloofd te worden is vooral een goede marketing-truuk om geld te ontfutselen aan goedgelovige misnoegden… maar tegelijk neemt die ook mensen mee op sleeptouw om te gaan twijfelen aan het officiële narratief. Waarom willen “ze” niet dat dit bekend wordt? Welke agenda zit daarachter? Aangezien er een “waarheid” “onderdrukt wordt”, heeft dit geheid te maken met een andere onderdrukking, “men wil de waarheid niet toestaan… onder andere de “waarheid” dat de overheid je samen met de industrie beliegt om je te onderdrukken en plunderen, of “de waarheid” dat men superieur is aan een ander…”
Door de claims dat de piramides met hun energievelden of zoiets een positief helend effect hebben, zijn er nogal wat Bosniërs die zich niet hebben laten vaccineren.
”De meeste mensen beschouwen de toeristische attractie van Osmanagic als een onschuldige fantasie - dat was in ieder geval zo, totdat de pandemie toesloeg en sommige Bosniërs zichzelf hier wilden behandelen in plaats van zich te laten vaccineren. (Bosnië heeft een van de laagste vaccinatiepercentages voor het coronavirus in Europa, ongeveer 26 procent volgens de Wereldbank). Bosniërs - Bosnische moslims, zoals Amir - trekken al jaren massaal naar de site, die in een overwegend islamitisch deel van het land ligt. Sommigen omarmen de beweringen van Osmanagich als bewijs dat zij de afstammelingen zijn van een grote beschaving.”19
Zo, hier heb je de antivaxxers die zich niet willen laten “onderdrukken door de cabal van Big Pharma en de elite die een deep state vormen (Trump zijn plan is “to drain the swamp”, ook al is hij daar de grote krokodil) en die mensen willen onderdrukken met vaccins en lockdowns…” Ze waren niet veraf. Wanneer je ergens een complot bespeurt zijn ze geheid in de buurt. Dit leidt ook echter ook tot andere problemen van eerder etno-nationalistische aard:
“Sommigen omarmen de beweringen van Osmanagic als bewijs dat zij de afstammelingen zijn van een grote beschaving. Het is een overtuiging die overeenkomt met de bewering van wijlen de Servische pseudohistoricus Jovan Deretíć dat de Serviërs “het oudste Europese volk” zijn, dat het continent millennia lang heeft gedomineerd. Voor de Bosnische Serviërs maakt dit zelfbedrog echter deel uit van een grotere verandering van de werkelijkheid, een golf van grieven en ontkenning die het land nu uiteen dreigt te rijten.”20
Hoewel er hevige meningsverschillen bestaan onder de Bosniërs over de Piramides - waarbij de scheidingslijn die tussen Servische Bosniërs en Bosnische islamieten loopt, ook doorloopt tussen de gelovers en de ontkenners van het piramide-verhaal - financiert de huidige regering de bezigheden van Osmanagić omdat de voorstanders ervan hevige nationalistische gevoelens koesteren en hun trots vinden in de piramides en iedere wetenschappelijke (buitenlandse) kritiek zien als een aanval op hun natie, hun nationale trots, de nalatenschap van hun “roemrijke voorgangers”.
Tegelijkertijd wordt echter het nationale oudheidkundig museum van Bosnië, aan z’n lot overgelaten waardoor het is komen te vervallen en gesloten werd, hoewel er daar grote hoeveelheden (meer dan 2.000.000!!!) echt wel waardevolle - en bovenal echte - archeologische vondsten te bestuderen en bezichtigen zijn.
De sluiting van dit museum zou de collectieve geschiedenis van Bosnische Serviërs, Bosnische islamieten en andere Bosnische volkeren laten verloren gaan.21 Hetzelfde lot is de de Nationale Bibliotheek en de Universiteitsbibliotheek, de Nationale Kunstgalerij, het Historisch Museum, het Nationaal Filmarchief, het Museum voor Literatuur en Theatrale Kunsten en de Nationale Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden beschoren. Geen subsidies meer… Hierdoor zou enkel de Servische versie dominant blijven materiaal dat verwijst naar andere facetten van de geschiedenis wordt moeilijk toegankelijk. Intussen doen de schoolkinderen uitstapjes naar de piramides en krijgen ze eigenlijk een compleet vervalste geschiedenis te leren, een vervalste geschiedenis met een impact op hun verhouding tot andere etniciteiten in hun land en tot het buitenland. In een vorige blog legde Prof Miano uit hoe bepaalde claims over de ouderdom van ene volk en van bouwwerken soms door nationalisten misbruikt worden om een recht op die gronden te claimen. Zie:
Eigenlijk zou dat museum een reden van trots moeten zijn, maar dat is niet zo mediageniek en niet zo sterk verweven met mythisch aandoende verhalen als een belachelijk oude piramide. Zo gaat dat met emotie… Er wordt geclaimd dat ze heel oud is en mysterieusweg nog niet ontdekt werd, en dat spreekt meer tot de verbeelding dan een museum met vitrinekastjes… Het suggereert een glorieus verleden. Hoe ouder, hoe specialer, niet?
En hoe oud? Zo oud dat het eigenlijk al in de eerste plaats onredelijk is aan te nemen dat mensen deze toen, zo’n 20.000 jaar voor de eerste echte grote megalithische tempel in Göbleki Tepe22 gebouwd werd (11.000v.Chr.) door sedentaire jagers van de Natufi-cultuur23 24 25, zouden neergepoot hebben in Bosnië terwijl er daar nergens sporen van een beschaving uit die tijd te vinden zijn in de regio. En hoewel het onwaarschijnlijk is, voelt dit toch wel spectaculair aan, niet? Deze foute datering biedt de mogelijkheid dan weer een “bewijs” te leveren voor een andere onwaarschijnlijke en onbewezen theorie Younger Drias Impact Hypothesis26, waarbij men meent dat er ooit een oudere beschaving was waarvan alle sporen uitgewist zijn door een fenomenaal cataclysme, een komeetonslag die een gigantische natuurramp veroorzaakte op wereldwijde schaal en die alle sporen van voormalige beschavingen zou weggespoeld hebben. De afwezigheid van bewijs ís het bewijs…27 Opmerkerlijk is dat Graham Hancock28 deze hoax niet steunt, vermoedelijk omdat er niet genoeg overtuigend bewijs is dat ze door mensen zijn gemaakt.
En toch gelooft men dit ten koste van de zaken die er eigenlijk toe doen…
Enver Imamović van de Universiteit van Sarajevo, voormalig directeur van het Nationaal Museum van Sarajevo, maakt zich zorgen dat de opgravingen historische locaties zoals de middeleeuwse koninklijke hoofdstad Visoko zullen beschadigen. Hij waarschuwde dat deze opgravingen een "onherstelbare schade aan een nationaal erfgoed" zullen toebrengen.29 In de zomer van 2008 ontdekten archeologen, die niet gelieerd zijn aan de stichting van Osmanagić, middeleeuwse artefacten tijdens opgravingen. Deze vondsten leidden tot nieuwe verzoeken aan de overheid om de graafvergunningen van Osmanagić in te trekken30. Helaas gebeurt dit niet en blijft deze wrede hoax verder gaan…
Semir (Sam) Osmanagić werd geboren in Zenica, PR Bosnië en Herzegovina, destijds onderdeel van Joegoslavië. Na zijn afstuderen aan de Universiteit van Sarajevo runde hij zeven jaar een import-exportbedrijf. In 1992, toen de Bosnische Oorlog uitbrak, emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Hij vestigde zich in Houston, Texas, waar hij een baan vond als marketingassistent bij een bedrijf dat onderdelen voor olie- en gasputten produceerde. Al snel werd hij gepromoveerd tot manager en minderheidsaandeelhouder van de firma, met een belang van vijf procent in 1999. In 1995 richtte Osmanagić het productiebedrijf Met Company, Inc. op in Houston, waarvan hij nog steeds eigenaar en CEO is. In 2006 stichtte hij de Bosnian Pyramids of the Sun Foundation, met als doel de opgravingen en de bouw van een "archeologisch park" op de locatie te ondersteunen. Sinds de oprichting is hij de uitvoerend directeur van de stichting. Hij heeft een masterdiploma in internationale economie en politiek. In 2009 voltooide hij een doctoraat in de sociale wetenschappen; beide diploma's zijn behaald aan de Universiteit van Sarajevo. In datzelfde jaar werd hij lid van de Russische Academie van Natuurwetenschappen, die bekritiseerd is vanwege het bevorderen van pseudowetenschappelijke theorieën; veel leden van de academie hebben geen formele opleiding in de natuurwetenschappen of enige wetenschappelijke kwalificaties in relevante onderzoeksgebieden.
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Semir_Osmanagi%C4%87
Visoko (Servisch: Високо) is een stad in het Zenica-Doboj-kanton van de Federatie van Bosnië en Herzegovina, een entiteit binnen Bosnië en Herzegovina. In 2013 telde de gemeente 39.938 inwoners, waarvan 11.205 in de stad Visoko woonden. De regio Visoko vertoont sporen van een lange, ononderbroken bewoning, met de eerste tekenen van leven die teruggaan tot het 5e millennium voor Christus. Archeologische opgravingen in Okolište hebben een van de grootste neolithische nederzettingen van de Butmir-cultuur in Zuidoost-Europa aan het licht gebracht. Het was een vroeg politiek en commercieel centrum van de middeleeuwse Bosnische staat, en de plaats waar de eerste Bosnische koning Tvrtko I werd gekroond. De oude stad Visoki, gelegen op de Visočica-heuvel, was een politiek belangrijke vesting. Na de val van het Koninkrijk Bosnië groeide het middeleeuwse Visoko uit tot een Ottomaanse stad. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Visoko
We lezen het volgende op wikipedia: “Traditioneel in de geomorfologie is een flatiron een steil aflopende driehoekige landvorm die ontstaat door de differentiële erosie van een steil aflopende, erosiebestendige rotslaag boven zachtere lagen. Flatirons hebben brede bases die de basis vormen van een steil, driehoekig facet dat opwaarts versmalt tot een punt op de top.”
We zoeken “Hogback” op: “Een hogback kan door obsequente riviertjes (riviertjes die zich doorheen het cuestafront insnijden) aanleiding geven tot een landschap met strijkijzers (flatirons): naast elkaar gelegen driehoekige structuren waarvan de punt telkens gevormd wordt door het deel van de hogback dat nog niet weggeërodeerd is.”
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Flatiron_(geomorphology) en https://nl.wikipedia.org/wiki/Hogback
“Known as Visocica, the 650m (2,120ft) triangular mound, overlooking Visoko, has long been shrouded in local legend. The Bosnian archaeologist leading the project says it resembles pyramid sites he has studied in Latin America. Initial excavations have revealed a narrow entrance to what could be an underground network of tunnels. On Friday, a team of rescue workers from a local coal mine, followed by archaeologists and geologists examined the tunnel, thought to be 2.4 miles (3.8km) long. The team found two intersections with other tunnels leading off to the left and right. Their conclusion was that it had to be man-made. "This is definitely not a natural formation," said geologist Nadja Nukic. Satellite photographs and thermal imaging revealed two other, smaller pyramid-shaped hills in the Visoko Valley, which archaeologists believe the tunnels could lead to.”
“Workers also discovered a paved entrance plateau and large stone blocks that could be part of a pyramid's outer surface.Semir Osmanagic, the project leader, initially made the suggestion the Visocica hill could be a pyramid. If he is correct, it would be the first pyramid discovered in Europe. He has already named the three hills the pyramids of the Sun, Moon and Dragon. Locals have begun to trade on the excitement, selling pyramid souvenirs to tourists and visitors.” http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4912040.stm
http://www.bosnianpyramids.com/. Die site is offline, maar een kopij van de tekst is hier te vinden.
“Het runenschrift (kortweg runen) is het oudst bekende schrift gebruikt door de Germaanse volkeren van Noord-Europa, Groot-Brittannië, Scandinavië en IJsland vanaf de 2e of de 3e eeuw tot en met de 19e eeuw. Het bestaat uit letters samengesteld uit meestal rechte en hoekige lijnen die gemakkelijk in bijvoorbeeld steen of hout kunnen worden gekrast.”
Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Runen
Andere gespecialiseerde kritieken vind je hier: https://en.wikipedia.org/wiki/Bosnian_pyramid_claims#Responses_by_archaeologists
en hier https://en.wikipedia.org/wiki/Bosnian_pyramid_claims#Responses_from_geology_community
Woodard, Colin (December 2009). "The Pyramid Man:The Mystery of Bosnia's Ancient Pyramids". Smithsonian Magazine. Smithsonian Institution. 40:9. http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/The-Mystery-of-Bosnias-Ancient-Pyramids.html
“A grifter is a con artist: someone who swindles people out of money through fraud. If there's one type of person you don't want to trust, it's a grifter: someone who cheats others out of money. Grifters are also known as chiselers, defrauders, gougers, scammers, swindlers, and flim-flam men.” https://www.vocabulary.com/dictionary/grifter#:~:text=A%20grifter%20is%20a%20con,%2C%20and%20flim%2Dflam%20men.
“Restaurants serving meals in triangle-shaped plates. Artisans crafting wooden key-chains in the shape of pyramids. Shopkeepers hawking T-shirts saying "I have a pyramid in my backyard." Pyramid-mania has taken hold of this small Bosnian town as residents seek to cash in on claims by an archaeologist that it may host Europe's only ancient pyramid. "Our expectation are high. This could be our oil well," Vehab Halilovic, who has started carving pyramids on wooden souvenirs like flutes and pipes.” https://www.foxnews.com/story/bosnian-town-cashing-in-on-pyramid-mystery
idem
idem
een mechanisme dat men vaak observeert bij pseudohistorische theorieën en complotdenken.
Graham Bruce Hancock, geboren op 2 augustus 1950, is een Britse schrijver die het niet zo nauw neemt met de wetenschappelijke methode en graag avontuurlijke verhalen bedenkt over verdwenen beschavingen en mythische verloren werelden. Volgens Hancock bestond er in de ijstijd een geavanceerde cultuur, compleet met mystieke technologie, die – hoe kan het ook anders, want hierdoor verdwijnt alle bewijsmateriaal – door een apocalyptische ramp ten onder ging. Gelukkig zouden de overlevenden van deze beschaving hun diepgaande kennis hebben doorgegeven aan nietsvermoedende jagers-verzamelaars, die daardoor ineens in staat waren om de indrukwekkende beschavingen van Egypte, Mesopotamië en Meso-Amerika uit de grond te stampen. Oorspronkelijk afkomstig uit Edinburgh, studeerde Hancock sociologie aan de Durham University en begon zijn carrière op de degelijke paden van de journalistiek. Hij schreef voor diverse kranten en tijdschriften in het Verenigd Koninkrijk en legde in zijn eerste drie boeken de focus op internationale ontwikkelingskwesties. Zijn werk Lords of Poverty (1989) – waarin hij op scherpe wijze de corruptie binnen het hulpverlenings-systeem aan de kaak stelde – oogstte nog brede lof. Maar toen sloeg Hancock een ander pad in. Met The Sign and the Seal (1992) liet hij de serieuze wereld van ontwikkelingskritiek achter zich en waagde hij zich aan speculatieve theorieën over de menselijke prehistorie en oude culturen. Vanaf dat moment vulde hij een boekenplank vol met titels als Fingerprints of the Gods en Magicians of the Gods, waarin hij enthousiast zijn ideeën over vergeten beschavingen ontvouwde. Zijn opvattingen hebben niet alleen geleid tot talloze boeken, maar zijn ook onderwerp geweest van verschillende films en, jawel, een Netflix-serie getiteld Ancient Apocalypse (2022). Hancock is bovendien een graag geziene gast in de podcast The Joe Rogan Experience, waar hij keer op keer de kans krijgt om zijn fascinerende verhalen met een wereldwijd publiek te delen. Of je nu houdt van wetenschap of liever meegaat in zijn fantasierijke interpretaties van de menselijke geschiedenis, één ding is zeker: Hancock weet hoe hij een verhaal moet verkopen. Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Graham_Hancock