22 De ongeschreven wetten van het Internet
Nu neergeschreven... een kompas voor wie verdwaalt
“Periplous” of “reisverslag”
Een reeks over geschiedenis, archeologie, pseudo-archeologie, bronnenonderzoek, mythologie, social media, politieke propaganda, conspiracies en gewoonweg nog meer geschiedenis...
Meer informatie over de reeks 'Periplous' en overzicht van de teksten
Tijdens de opzoekingen zit ik natuurlijk veel op het internet en observeer ik ook graag fora waar mensen over (pseudo)wetenschap debatteren. Soms gaat het her hevig aan toe op die fora. Iedereen kent de zogeheten flame wars wel, debatten tussen 2 fracties die geheel en al ontsporen. Het internet is geen machine, maar een levend, chaotisch organisme vol ironie en misverstanden.
Door de jaren heen ontstond er een soort ironisch wetboek: vuistregels die telkens weer bewijzen dat online alles wat kan ontsporen, ook zal ontsporen. Ik heb ze hier eens bij elkaar gezocht. Dit is jouw gids om die patronen te herkennen
1. Godwin’s Law
"As an online discussion grows longer, the probability of a comparison involving Nazis or Hitler approaches 1."
(Hoe langer een online discussie duurt, hoe onvermijdelijker een vergelijking met Hitler of de nazi’s wordt.)
Het begon als een Usenet-grap: hoe banaal een onderwerp ook is, vroeg of laat komt Hitler langs. Zodra dat gebeurt, is het zinvoller om de draad te sluiten dan nog te proberen argumenteren. Een klassiek voorbeeld is een debat over verkeersboetes dat eindigt met: “Het is net als onder de nazi’s!”
2. Poe’s Law
"Without a clear indication of intent, it is impossible to parody extreme views in such a way that someone won’t mistake it for the real thing."
(Zonder duidelijke knipoog is het onmogelijk extremistische opvattingen te parodiëren zonder dat iemand het voor echt aanziet.)
Een spotprent over platte-aarde-theorieën kan viraal gaan als ‘bewijs’ onder echte complotdenkers. Poe’s Law is waarom internetironie zo vaak onherkenbaar wordt.
3. Rule 34
"If it exists, there is porn of it. No exceptions."
(Als iets bestaat, is er pornografie van. Geen uitzonderingen.)
Zelfs de meest kinderlijke tekenfilms, of een doodgewone stofzuiger: vroeg of laat maakt iemand er iets erotisch van. Of probeer eens een pterodactyl… Een absurde maar hardnekkig bewezen ‘wet’ in fanart en internetcultuur.
4. The Streisand Effect
"An attempt to hide or censor information often has the unintended consequence of publicizing the information more widely."
(Een poging om informatie te verbergen of te censureren leidt er vaak toe dat die juist breder verspreid wordt.)
Barbra Streisand wilde een luchtfoto van haar villa verwijderen en kreeg precies het tegenovergestelde: de hele wereld wilde die foto zien. Vandaag geldt dat voor tweets, screenshots en gelekte chatberichten.
5. Hanlon’s Razor
"Never attribute to malice that which is adequately explained by stupidity."
(Schrijf nooit iets toe aan kwaadaardigheid wat ook door domheid kan worden verklaard.)
Veel digitale blunders zijn geen samenzwering: een stagiair drukt op de verkeerde knop, een programmeur test niet goed, een socialmediabeheerder post per ongeluk privéberichten. Minder spannend, maar meestal de waarheid.
6. Skitt’s Law
"Any post correcting an error in another post will contain at least one error itself."
(Een bericht dat een fout verbetert in een ander bericht, bevat zelf minstens één fout.)
De ironie van de online grammarnazi: de kans dat je zelf een typfout maakt terwijl je iemand verbetert is schrikbarend groot.
7. Cunningham’s Law
"The best way to get the right answer on the internet is not to ask a question, but to post the wrong answer."
(De beste manier om het juiste antwoord te krijgen op internet is niet door een vraag te stellen, maar door een fout antwoord te plaatsen.)
Als je vraagt ‘Wie was de eerste man op de maan?’, blijft het stil. Zeg je ‘Yuri Gagarin was de eerste op de maan’, dan komen tien ruimtefans je meteen corrigeren: “Het was Neil Armstrong!” Ragefarming baseert zich op dit principe.
8. Poe’s Corollary
"As online discussion grows, the chances of a parody being mistaken for reality multiply."
(Naarmate een online discussie groeit, neemt de kans toe dat een parodie als waarheid wordt gezien.)
Een grap begint in een nicheforum, gaat viraal, komt op Facebook terecht en ineens verdedigt iemand het als serieuze overtuiging. Ironie overleeft zelden massa-aandacht.
9. Rule #1 and Rule #2 (/b/)
"The first rule of /b/ is: you do not talk about /b/. The second rule of /b/ is: you do not talk about /b/."
(De eerste regel van /b/ is: je praat niet over /b/. De tweede regel van /b/ is: je praat niet over /b/.)
Een duidelijke knipoog naar Fight Club: het beruchte 4chan-board /b/ was een vrijplaats van anarchie, trollenstreken en pure chaos. De dubbele zwijgplicht benadrukte dat je de vuile was intern moest houden — wat uiteraard nooit gebeurde.
10. Murphy’s Law of Reddit
"Anything that can be misunderstood will be misunderstood — and then reposted with the wrong title."
(Alles wat verkeerd begrepen kan worden, zal verkeerd begrepen worden — en daarna opnieuw gepost met een verkeerde titel.)
Een onschuldige kat op een video wordt op Reddit herplaatst als ‘Kat redt baby van brand!’ Resultaat: miljoenen klikken, nul feitencheck.
11. Brandolini’s Law (The Bullshit Asymmetry Principle)
"The amount of energy needed to refute bullshit is an order of magnitude bigger than to produce it."
(De energie die nodig is om onzin te weerleggen is een orde van grootte groter dan de energie om het te verzinnen.)
Daarom zijn factcheckers altijd in het nadeel. Een complottheorie tweet je in één zin; de weerlegging is een academisch artikel waar niemand meer op klikt.
12. Pasta’s Law
"If you write something online, it will be copy-pasted somewhere else, usually without context."
(Als je iets online schrijft, wordt het ooit ergens anders gekopieerd, meestal zonder context.)
Een grappige of boze post wordt eindeloos gequote als ‘copypasta’. Vaak zonder bron, soms in een totaal andere discussie.
13. Linus’s Law
"Given enough eyeballs, all bugs are shallow."
(Met genoeg ogen zijn alle fouten oppervlakkig — oftewel eenvoudig te vinden.)
Een open-source programma met duizenden hobbyisten bevat minder fouten dan een gesloten systeem. Ook Wikipedia overleeft zo: fouten worden massaal gespot en verbeterd.
14. Law of Exclamation
"The more exclamation points used in an online post, the more likely it is to be a complete lie."
(Hoe meer uitroeptekens iemand gebruikt, hoe groter de kans dat het onzin is.)
“WIN EEN IPHONE NU!!!!!” zegt al genoeg. Spam en clickbait schreeuwen vaak harder dan de waarheid.
15. Danth’s Law/Parker’s Law
"If you have to insist you’ve won an internet argument, you probably lost it badly."
(Als je moet beweren dat je een online discussie gewonnen hebt, heb je die waarschijnlijk verloren.)
Wie roept “Ik WIN dit debat, sukkel!”, heeft meestal geen argumenten meer.
16. Pommer’s Law
"A person's mind can be changed by reading the internet. The question is whether the new idea is better or worse."
(Een mens kan van mening veranderen door het internet, maar of die nieuwe mening beter is, is de vraag.)
Een zoektocht naar ‘gezonde voeding’ kan eindigen bij reptielenheersers en zonnevasten. Het internet overtuigt — in alle richtingen.
17. Cohen’s Law
"Whoever resorts to the argument that whoever resorts to the argument that... has lost the argument."
(Wie vervalt in eindeloos meta-geruzie over drogredenen, heeft de discussie verloren.)
“Je gebruikt een ad hominem!” “Nee, jij een straw man!” → Exit inhoud, enter chaos.
18. Law of Eponymy
"Everyone will call a thing by a different name, except the people who invented it."
(Iedereen noemt een ding anders, behalve de maker.)
De uitvinder van GIF sprak het uit als ‘jif’. Het internet kiest ‘gif’. Twintig jaar later wordt er nog ruzie over gemaakt.
19. Poe’s Second Law
"No matter how obvious the parody, someone will think it’s serious — and get offended."
(Hoe duidelijk een parodie ook is, iemand neemt het serieus en voelt zich beledigd.)
Een ironische cartoon over antivaxxers? Boze e-mails gegarandeerd.
20. Grey’s Law
"Any sufficiently advanced incompetence is indistinguishable from malice."
(Elke voldoende grote incompetentie is niet te onderscheiden van kwaadaardige opzet.)
Een overheid die per ongeluk miljoenen data lekt? Veel mensen denken meteen aan een complot. Meestal is het gewoon slordigheid.
21. Law of Infinite Corn
"If you think you’ve seen the dumbest meme, wait five minutes: it gets dumber."
(Denk je dat je de domste meme hebt gezien? Wacht vijf minuten: het wordt nog dommer.)
Een slimme mop wordt herkauwd, ontdaan van context en uiteindelijk TikTok-dansje. Ironie foetsie.
22. Ginsberg’s Theorem (Internet version)
"You can’t win, you can’t break even, and you can’t quit the game."
(Je kunt een online ruzie niet winnen, niet gelijkspelen, en niet echt stoppen.)
Screenshots blijven eeuwig bestaan. Zelfs als je je account wist, kan iemand je flamewar jaren later opnieuw opgraven.
23. Law of Fanfiction Predictability
"The longer a fandom exists, the weirder the shipping will get."
(Hoe langer een fandom bestaat, hoe vreemder de romantische koppels worden.)
Harry en Voldemort? Sherlock en een theepot? Fanfiction kent geen grenzen.
24. DeMythification Rule
"Someone will always claim they never liked a meme, right after it dies."
(Zodra een meme sterft, zegt iedereen dat hij het nooit leuk vond.)
Van dabben tot Harlem Shake: iedereen deed mee, tot het uncool werd — dan was het ineens ‘altijd al stom’.
25. Hofstadter’s Law
"It always takes longer than you expect, even when you take into account Hofstadter’s Law."
(Alles duurt langer dan je denkt, zelfs als je Hofstadter’s Wet incalculeert.)
Blogposts, software, moderatie — altijd langer dan gepland.
26. September That Never Ended
"The September that never ended."
(Het september dat nooit eindigde.)
Voor Usenet-veteranen: elk jaar kwamen in september nieuwe studenten het net vervuilen. Sinds 1993, toen internet massaal werd, is het altijd september gebleven.
27. Law of Two Feet (online)
"If a thread sucks, leave it."
(Als een draad bagger is, ga weg.)
Geen verplichting om te reageren of te corrigeren. Sluit het tabblad en bespaar je bloeddruk.
28. Lurker’s Law
"90% of people online lurk, 9% post occasionally, 1% post all the time."
(90% van de mensen kijkt alleen mee, 9% reageert soms, 1% domineert alles.)
Reddit, fora, Facebookgroepen: een handjevol luidruchtige stemmen bepaalt het gesprek.
29. Bonus: Godwin’s Corollary, Rule 63, Rule 35
Godwin’s Corollary: Degene die de nazi-vergelijking maakt, verliest automatisch.
Rule 63: Voor elk fictief personage bestaat een gender-swapped versie.
Rule 35: Als er nog geen porno is, zal iemand het alsnog maken.
Tot slot
Geen enkele van deze ‘wetten’ is formeel. Ze zijn het collectieve geheugen van miljoenen uur internetchaos, memes, trollen en slapstick. Ze helpen je herkennen wanneer een discussie zinloos is — en herinneren je eraan dat wegklikken vaak het slimste is.
Want één wet geldt altijd: het internet vergeet nooit.